تفاوت رزوه NPT، G و BSPT در اتصالات استنلس استیل
تفاوت رزوه NPT، G و BSPT در اتصالات استنلس استیل | جدول ابعاد + کاربرد
معرفی انواع رزوه در قطعات استنلس استیل
در سیستم‌های پایپینگ و اتصالات صنعتی، انتخاب نوع رزوه اهمیت زیادی در آب‌بندی، سازگاری با استانداردها و جلوگیری از نشتی دارد. در اتصالات و قطعات استنلس استیل 304 و 316، رایج‌ترین انواع رزوه‌ها عبارتند از:
-
NPT (National Pipe Thread)
-
G Thread (British Standard Parallel Pipe - BSPP)
-
BSPT (British Standard Pipe Taper)
شناخت تفاوت این رزوه‌ها به شما کمک می‌کند تا در انتخاب اتصالات رزوه‌ای، فلنج‌ها، شیرآلات و کوپلینگ‌ها دچار مشکل نشوید و سیستم بدون نشتی و استاندارد داشته باشید.
1. رزوه NPT چیست؟
رزوه NPT که مخفف National Pipe Thread Tapered است، استاندارد رزوه‌ای ایالات متحده آمریکا می‌باشد. در این نوع، رزوه به صورت مخروطی (شیب‌دار) است.
-
ویژگی‌ها:
-
رزوه نر و ماده با هم زاویه دارند و هنگام بستن، سفت و آب‌بند می‌شوند.
-
زاویه دندانه: 60 درجه
-
مناسب برای سیستم‌های تحت فشار و خطوط هوا، بخار، گاز و مایعات صنعتی
-
رزوه رایج در سیستم‌های آمریکایی و برخی خطوط پتروشیمی
-
2. رزوه G یا BSPP چیست؟
رزوه G (یا BSPP) مخفف British Standard Pipe Parallel است که در آن رزوه‌ها کاملاً موازی و مستقیم هستند.
-
ویژگی‌ها:
-
رزوه‌ها در راستای محور قطعه موازی هستند.
-
زاویه دندانه: 55 درجه
-
برای آب‌بندی نیاز به واشر یا اورینگ دارد.
-
بیشتر در تجهیزات اروپایی و صنایع غذایی و دارویی رایج است.
-
مناسب برای فشارهای پایین تا متوسط با اتصال دقیق
-
3. رزوه BSPT چیست؟
رزوه BSPT یا British Standard Pipe Tapered مشابه NPT است اما با استاندارد بریتانیایی.
-
ویژگی‌ها:
-
رزوه مخروطی با زاویه 55 درجه
-
از لحاظ ظاهری شبیه NPT اما غیر قابل ترکیب با NPT
-
معمول در صنایع بریتانیایی، آسیایی و برخی سیستم‌های هیدرولیک
-
آب‌بندی بدون نیاز به واشر
-
تفاوت کلیدی بین رزوه‌ها
| ویژگی | NPT | BSPT | G (BSPP) |
|---|---|---|---|
| شکل رزوه | مخروطی (Tapered) | مخروطی (Tapered) | موازی (Parallel) |
| زاویه دندانه | 60° | 55° | 55° |
| آب‌بندی | با فشار رزوه | با فشار رزوه | نیاز به اورینگ یا واشر |
| استاندارد | آمریکا (ANSI) | بریتانیا (BS) | بریتانیا (ISO) |
| جای‌گذاری | سیستم‌های آمریکایی | سیستم‌های آسیایی | سیستم‌های اروپایی |
| قابلیت ترکیب | فقط با NPT | فقط با BSPT | فقط با G |
جدول ابعاد رزوه NPT و BSP (مطابق با استاندارد)
| سایز اسمی | قطر خارجی NPT (mm) | قطر خارجی BSP (mm) | گام (TPI) |
|---|---|---|---|
| 1/8" | 9.7 | 9.7 | 28 |
| 1/4" | 13.2 | 13.2 | 19 |
| 3/8" | 16.7 | 16.7 | 19 |
| 1/2" | 21.3 | 20.9 | 14 |
| 3/4" | 26.7 | 26.4 | 14 |
| 1" | 33.4 | 33.3 | 11 |
| 1-1/4" | 42.2 | 41.9 | 11 |
| 1-1/2" | 48.4 | 47.8 | 11 |
| 2" | 60.3 | 59.6 | 11 |
نکات کاربردی در انتخاب رزوه مناسب:
-
اگر از تجهیزات آمریکایی یا شیرآلات NPT دار استفاده می‌کنید، حتماً اتصالات NPT انتخاب کنید.
-
برای سیستم‌های اروپایی، از رزوه G (BSPP) با واشر آب‌بندی بهره ببرید.
-
هرگز NPT را با BSPT یا G ترکیب نکنید؛ چون باعث نشتی، خرابی رزوه و خطرات عملیاتی می‌شود.
-
در صنایع حساس مانند دارویی و غذایی، رزوه G به دلیل آب‌بندی با واشر، انتخاب بهتری است.